20 lat ochrony praw podstawowych

Za nami dyskusja na King’s College London. Nasi goście, Hanna Machińska, Michał Romanowski, Agnieszka Kubal i Igor Tuleya przypomnieli jaką siłę prawnicy i całe społeczeństwo obywatelskie czerpią z korzystnych wyroków i odpowiedzi Trybunału Sprawiedliwości UE i Eurpejskiego Trybunału Praw Człowieka. Opowiadali o zabezpieczeniach wydawanych w sprawach migrantów, dzięki którym udało się zapobiec części nielegalnych pushbacków, o wyrokach w sprawach dyskryminacji par jednopłciowych, w sprawach związanych z odmową wykonania aborcji. Dużo miejsca poświęcili też niezależności sędziowskiej i konieczności powołania instytucji służących do jej wspierania, przede wszystkim Krajowej Rady Sądownictwa składającej się z legalnie powołanych sędziów.

Goście zwracali też uwagę na przewlekłość postępowań zarówno przed polskimi jak i europejskimi sądami oraz na brak woli politycznej by w pełni wykonać wyroki.

Profesor Michał Romanowski tak podsumował debatę:

Debata była o tym, że wartości mają fundamentalne znaczenie prawne.

Debata była o tym, że bardzo ważny wpływ na przestrzeganie i egzekwowanie wartości ma przynależności do Unii Europejskiej i Rady Europy (międzynarodowa organizacja rządowa, która skupia prawie wszystkie państwa z Europy i kilka spoza Europy).

Debata była o tym jak fundamentalne znaczenie ma zrozumienie, że Polska uznała na mocy art. 9 i 93 Konstytucji RP, iż prawo Unii Europejskiej i Europejska Konwencja Praw Człowieka jest nadrzędną częścią polskiego porządku prawnego.

Debata była o tym, że Europejski Trybunał Praw Człowieka i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej są watchdogami naszych wolności i praw w sferze naszych spraw osobistych, ale i dla przedsiębiorców.

O wolności mówimy wtedy kiedy o nią walczymy, a nie kiedy nie korzystamy z niej jedynie mówiąc o niej. Bo wtedy jest początek końca.

I pamiętajmy, że sądy to sędziowie. Nie da się oddzielić instytucji sądu od ludzi, którzy tworzą sąd, czyli sędziów. Pamiętajmy, że polski sędzia jest sędzią Unii Europejskiej i sędzią Rady Europy, a więc swoistego rodzaju lokalnym reprezentantem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Ogromne podziękowania dla KCL Polish Society za pomoc w organizacji spotkania. Relację z debaty można obejrzeć tutaj.